موضوع طلاق که این روز‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین آسیب‌های اجتماعی مطرح است اگر چه پیر و جوان نمی‌شناسد اما بیشتر از همه گروه‌های سنی برای دختران در سن ۲۴ تا ۲۵ و برای پسران در سن ۲۷ تا ۲۹ را درگیر کرده است. بنابراین در حال حاضر میانگین طلاق زیر ۲۵ سال است و به نظر می‌رسد همین موضوع نشانهٔ مهمی بر کشف علت بسیاری از طلاق‌ها و ندامت‌های پس از آن باشد این مسئله در در برخی از استان‌ها تا آن اندازه بغرنج شده که ۶۰ درصد زوجین را گرفتار کرده است. با این حال برای طلاق دلایل متفاوتی مطرح است که مهم‌ترین آن میل جنسی است و ۶۰ درصد طلاق‌ها را نیز شامل می‌شود.
همانطور که می‌دانیم جدایی با آثار روحی بدی در ذهن طرفین همراه است که علل و نشانه‌های بروز آن در بین مردان و زنان متفاوت است .در این مقاله به بررسی برخی از دلایل پشیمانی بعد از طلاق پرداختیم و دیدیم که حس پشیمانی بعد از طلاق ممکن است منجر به مشکلات متعدد دیگر در زندگی فرد بشود. در برخی موارد، پشیمانی باعث می‌شود که زوجین به یکدیگر برگردند و بعد از بازگشت به یکدیگر سعی در عدم تکرار اشتباهات سابق را دارند ولی در دسته دیگر پشیمانی به خاطر دلایل مختلف نباید باعث تکرار اشتباه و ادامه رابطه‌ای که قبلا منجر به طلاق شده، شود. مطمئنا حس پشیمانی اجازه فکر کردن صحیح را در این واقع از انسان سلب می‌کند در نتیجه فرد به مشاوره با افراد مجرب نظیر روانشناسان مربوطه نیاز دارد تا با بررسی علل طلاق و علل پشیمانی بعد از طلاق فرد را در جهت تصمیم‌گیری درست یاری دهند.
بعد از طلاق پشیمان شده‌ام، چطور می‌توانم رابطه‌ام را ترمیم کنم؟
طلاق گرفتن یکی از سخت‌ترین تصمیم‌هایی است که فرد باید در مواجهه با یک زندگی شکنجه‌بار بگیرد. هرچقدر هم که همسران از زندگی مشترک خود ناراضی باشند، باز هم از خودشان می‌پرسند که آیا جدایی کار درستی است. متاسفانه فقط بعد از طلاق می‌توانید برداشت درستی از موقعیت‌تان داشته باشید و معمولاً به یاد آوردن آن کارهای عجولانه و حرف‌های نسنجیده تخم پشیمانی را در دلتان می‌کارد. اگر شما نیز چنین حسی دارید و می‌خواهید با همسرتان سازش کنید، هنوز هم راه‌هایی برای برقراری آرامش و ترمیم رابطه‌تان وجود دارد.
بخشی از این پشیمانی طبیعی است
شرایط طلاق هرچه که باشد، مواقعی پیش می‌آید که از قرار دادن خود و دیگران در این موقعیت زجرآور پشیمان می‌شوید. حتی اگر شما مقصر اصلی طلاق نباشید، باز هم خودتان را با پرسیدن سوال‌های بی‌پایان آزار می‌دهید، از خودتان می‌پرسید که “آیا برای نجات زندگیمان کوتاهی کرده‌ام؟” و بعد این فکر حسرت‌بار ذهنتان را اشغال می‌کند که “ای کاش بیشتر تلاش کرده بودم.”
البته باید بدانید که پشیمانی بعد از طلاق تاحدی طبیعی و قابل درک است، ازآنجایی که طلاق درد طاقت‌فرسایی را به افراد بسیاری، شامل خودتان، همسر سابقتان و فرزندانتان، تحمیل می‌کند و چون طلاق وادارتان می‌کند که همه چیز را از صفر شروع کنید، بدیهی است که این حجم از فشار باعث شود از پا دربیابید. هر تصمیم سرنوشت‌سازی، حتی مثبت، موجب می‌شود که هر از گاه به عقب، به خصوص به آن روزهایی نگاه کنید که هیچ چیز طبق برنامه پیش نمی‌رفت.
بهترین راه برای غلبه بر این احساسات زجرآور این است که به خودتان زمان بدهید، بسته به وضعیت روحی و شرایط زندگی مشترکتان ممکن است به چند ماه یا حتی چند سال فرصت نیاز داشته باشید. به خودتان فرصت سوگواری بدهید، تا با تخلیه کردن اندوه خود خشم و عصبانیت‌تان نیز تخلیه شود و با فراموش کردن گذشته بتوانید از نو شروع کنید.
چرخه را متوقف کنید
بعد از طلاق طبیعی است که سیلی از احساسات منفی، مانند شک، حسرت و احساس گناه به ذهنتان هجوم بیاورد. بنابراین زمانی که بذر شک و تردید در دلتان کاشته می‌شود و از خودتان می‌پرسید که آیا کوتاهی نکرده‌اید یا این که آیا می‌توانستید کار دیگری برای نجات زندگی‌تان انجام دهید، به زودی باید منتظر حس آزاردهنده پشیمانی نیز باشید.
حسرت خوردن و فکر کردن به ای کاش‌ها و چه می‌شدها به تدریج به حس گناه می‌انجامد، خود را مقصر این فاجعه می‌دانید و خودتان را سرزنش می‌کنید که چرا بیشتر برای نجات زندگی‌تان تلاش نکرده‌اید؟ معلوم نیست که کی، اما دیر یا زود حتماً شکی کوچک در دلتان جوانه می‌زند که این چرخه مخرب افکار منفی را به راه می‌اندازد و در حس گناه و بدبختی غرقتان می‌کند.
بهترین راه برای متوقف کردن حس پشیمانی این است که این چرخه را متوقف کنید و شک و تردیدهایتان را قبل از ریشه دواندن در نطفه خفه کنید. شک و دودلی‌تان را بشناسید، باور کنید که این شک‌ها در واقعیت ریشه ندارد، از توقعات غیرمنطقی از خودتان سرچشمه می‌گیرد یا دیگران آنها را در دلتان کاشته‌اند یا این که صرفاً به دلیل طبق برنامه پیش نرفتن زندگی‌تان دچار این دودلی‌ها شده‌اید.
آزار دادن خودتان با این فکر که اگر کمتر چاق یا احمقیا فقیر بودید، زندگی‌تان نجات پیدا می‌کرد، جز تخریب روحیه خودتان فایده‌ای ندارد، به علاوه چنین فکرهایی مبتنی بر واقعیت نیست. ریشه‌یابی این شک‌ها و دودلی‌ها کمک می‌کند تا زنجیره این افکار منفی را قطع کنید و تغییرات مثبتی را در خودتان ایجاد کنید.
خودتان را ببخشید
بااین حال اگر شرایط به گونه‌ای بوده که شما در موضع قدرت بوده‌اید و می‌توانسته‌اید کارهایی برای نجات زندگی مشترکتان انجام بدهید، اما نداده‌اید، احساس پشیمانی بعد از طلاق شدیدتر هم خواهد شد. در این حالت باید راهی برای بخشیدن خودتان پیدا کنید. به خودتان بگویید که این اشتباهات عمدی یا سهوی که منجر به طلاقی شتابزده شده است، نتیجه ضعف یا ناآگاهی‌تان در آن زمان بوده است.
دلیل طلاق هر چه که بوده، اشتباه کرده‌اید و حال باید اشتباهتان را بپذیرید. به خاطر داشته باشید که انسان جایزالخطاست. تمام انسان‌ها بارها و بارها در طول زندگی خود مرتکب اشتباه می‌شوند، بعضی از این خطاها بزرگ و بعضی کوچک است، درهر حال به این اشتباه‌ها به چشم فرصتی برای یادگیری نگاه کنید، از آنها عبرت بگیرید و خودتان را با توجه به این درس‌های تلخ قوی‌تر و عاقل‌تر کنید.
ارتباط صمیمانه‌ای با همسرتان برقرار کنید
یکی از مهم‌ترین راه‌های غلبه بر احساسات مخرب بعد از طلاق این است که رابطه‌ی دوستانه‌ای را با همسر سابقتان برقرار کنید. طلاق بدترین خصوصیت همسران را آشکار می‌کند و یک طلاق پرسروصدا با جنجال‌های فراوان و حرف‌های باورنکردنی همراه است. حتی اگر طلاقتان توافقی بوده باشد، برقراری یک رابطه صمیمانه با همسری که حالا برایتان غریبه شده است، فرایندی طولانی و دشوار است.
داشتن ارتباط موثر و گوش دادن به احساسات، اولویت‌ها و نظرات همدیگر بدون متهم کردن یکدیگر رمز موفقیت در ایجاد این رابطه است. شکل‌گیری این رابطه در صورت داشتن فرزند مهم‌تر هم می‌شود، چرا که ارتباط موثر شالوده‌ی مشارکت هم پدر و هم مادر در تربیت موفق فرزندان است که شاید، درد جدایی والدین را تاحدی تسکین بدهد.
برای سازش تلاش کنید
تلاش برای ترمیم آسیب‌های طلاق گاهی منجر به سازش و آشتی می‌شود. اگرچه آشتی کردن و ازدواج مجدد همسرانی که از هم جدا شده‌اند، غیرعادی نیست، اما اگر می‌خواهید تکه‌های شکسته‌ی رابطه‌تان را به هم بچسبانید، باید خودتان را برای سفری پیچیده و طولانی آماده کنید. هم شما و هم همسرتان پس از طلاق مدتی مجرد بوده‌اید و حال باید همه چیز را از نو شروع کنید.
بیشتر بخوانید: چرا مردان به داشتن همسر دوم گرایش پیدا می‌کنند؟
در این بین آنچه آشتی کردن و ازدواج مجدد را بسیار سخت‌تر می‌کند، احساسات بیان نشده و مشکلات حل نشده‌ای است که از ازدواج قبلی باقی مانده است. تنها در صورتی می‌توانید دوباره در کنار یکدیگر زندگی کنید که هر دو طرف صادقانه و از صمیم قلب این پیوند دوباره را بخواهید و خودتان را برای ایجاد تغییراتی بزرگ آماده کنید.
علت بسیاری از طلاق‌ها جزئی و سطحی است
بر اساس بررسی‌های روانشناسان ترس زنان معمولا از طلاق به دلیل تبعاتی که برای آنها دارد بیشتر از مردان است و به همین دلیل بسیاری از آنها پس از طلاق یا گرفتار مشکلات روحی و روانی می‌شوند و یا اینکه از روش‌های نامتعارف برای جبران کمبودهای عاطفی و یا روحی خود بهره جسته و یا مجبور می‌شود سطح توقعات خود را برای ازدواج دوم به شدت پایین بیاورند.
از طرفی بسیاری از طلاق‌ها به گفته مسئولان به دلایل جزئی و سطحی روی می‌دهد در حالی که مسائل و مشکلات زوجین پس از طلاق به مراتب بیشتر است. همین موضوع به اعتقاد کار‌شناسان دلیل محکمی بر این است که زنان مطلقه با قرار گرفتن در شرایط سخت پس از طلاق، دوران قبل از آن را با همه ی مشکلاتی که داشته‌اند ترجیح می‌دهد و یا برخی هم به این نتیجه می‌رسند گرفتاری‌هایی که پس از طلاق دارند به مراتب بیشتر از مشکلاتی است که قبلا داشته‌اند.
طلاق‌ها مرحله ی سازش بین زن و مرد را طی نمی‌کنند
این روان‌شناس و استاد دانشگاه می‌گوید: دو نوع طلاق داریم یکی طلاق رجعی و دیگری طلاق دائم. در طلاق رجعی مرد حق دارد دوباره برگردد و به زندگی با زنش ادامه دهد. البته مدت زمانی که برای عده در نظر گرفته شده و قوانین شرعی و مدنی نیز این حق را به مرد داده‌اند تا بر این اساس بنیان خانواده محفوظ بماند. چرا که در دین اسلام هیچ چیز به اندازهٔ حفظ بنیان خانواده که محل آرامش فرد و شکل گیری بنای اخلاقی فکری و فرهنگی اوست، نیست. یک سوی دیگر قانون مدنی نیز به این پرداخته که اگر زن و مردی بخواهند از هم طلاق بگیرند و جدا شوند، خانواده‌ها واسطه شده و بین آنها را به سازش ختم کنند اما طلاق‌های ما این مرحله ی سازش را طی نمی‌کند و در حالی که اجازه و امضای دادگاه لازم است، زن و مرد به دلیل عدم حل مشکلات به دادگاه رجوع کرده و برای جدایی توافق می‌کنند.