کارشناسان مهم‌ترین علل گرایش مردان به داشتن همسر دوم به ویژه در مردانی با موقعیت اقتصادی خوب را تنوع‌طلبی می‌دانند. البته مسائلی همچون نبود پیوند عاطفی قوی میان زوجین، سرد مزاجی خانم‌ها، نداشتن فرزند پسر هم از دیگر علل گرایش مردان به داشتن همسر دوم است.
هم چنین برخی از آقایان به علت ضعف در اعتماد به نفس به این سمت می‌روند که تمکن و توان مالی خود را به رخ بکشند. یکی از راه‌های به رخ کشیدن توانایی‌های فردی آنها این است که با اختیار کردن چند زن این احساس را برای خود به وجود بیاورند.
یکی دیگر از علل چند همسری نیاز به فرزند آوری است. ممکن است که فرد در ازدواج اول موفق به تولد فرزند نشود در نتیجه به دلیل دستیابی به فرزند همسر دوم اختیار می‌کند.
در مواردی هم برخی عوامل اجتماعی در چند همسری موثر هستند. به طور مثال، در جوامعی که درگیر جنگ می‌شوند و جنگ وجود دارد مردانی که توان مالی بیشتری دارند سعی می‌کنند زنانی که همسرانشان را در جنگ از دست داده‌اند را به عنوان همسر انتخاب کنند.
یک کارشناس ارشد روانشناسی در این رابطه گفته: خانم‌هایی که در زندگی به صورت افراط و تفریط عمل می‌کنند این نیاز را در مردان به وجود می‌آورند که مرد به سمت دوهمسری و یا ازدواج موقت برود. خانواده باید مکانی آرام، گرم، عاطفی و مناسب برای زوجین و فرزندان باشد تا بخوبی همه بتوانند در کنار هم زندگی و رشد پیدا کنند. البته احساسات و هیجانات بیش از حد، گاهی اوقات مرد را به سمت دو همسری یا همسر صیغه ای گرایش می‌دهد که برخی از الگوهای تربیتی نیز در این امر می‌تواند تاثیرگذار باشد.
با اینکه برخی مراجع دینی اختیار کردن همسر دوم را حتی بصورت صیغه پسندیده و سنت پیغمر می‌دانند اما برخی از علمای فقهی اسلام در سطح جهانی با توجه به شرایط زندگی مدرن انسان بر این باور هستند که داشتن هم زمان بیش از یک همسر بی‌عدالتی در حق زنان است.
شیخ احمد الطیّب امام ارشد مسجد الازهر و رئیس سابق دانشگاه الازهر مصر یکی از این افراد است. او در رابطه با چندهمسری مردان گفته: « کسانی که می‌گویند چند همسری باید وجود داشته باشد، همه در اشتباه‌اند. ما باید آیه‌های قرآن را مکمل بخوانیم.» به باور این روحانی، داشتن یک همسر قاعده است و چند همسری استثنای محدود. به گفته او در اسلام ازدواج همزمان محدود بوده و نیازمند برخورد عادلانه است. او همچنین گفته: اگر عدالت وجود نداشته باشد، داشتن بیش از یک همسر ممنوع است.
شیخ احمد الطیّب خواستار بازنگری وسیع در مورد مسائل مربوط زنان شده و تاکید کرده: زنان نیمی از جامعه را نمایندگی می‌کنند. اگر به آنان توجه نکنیم، مانند این است که تنها با یک پا راه برویم.
درست برعکس نظر امام ارشد مسجد الازهر مصر، «سمیع حاموده» یک روحانی از اسکندریه در صفحه فیس بوک نوشته است: چندهمسری و یا ازدواج موقت یک راه‌حل اجتماعی برای زنان بی‌شوهری است که “نداشتن همسر” احساس بدی به آنان می‌دهد.
در ایران نیز برخی از طلاب قم به چند همسری اعتقاد دارند. یکی از طلاب فعال در حوزه چندهمسری که خودش تک‌همسر است در رابطه با ترویج تعدد زوجات گفته: در سفری که به یکی از مناطق محروم کرمان داشتیم متوجه شدیم که تعدادی از دختران از سن متعارف ازدواج در آن منطقه گذشته و به مجرد قطعی رسیده‌اند. طبق آمار رسمی آقای دکتر محزون از سازمان ثبت احوال تعداد دختران ۳۰ تا ۴۹ سال مجرد در کشور حدود ۹۰۰ هزارنفر است ولی پسران مجرد در این بازه سنی تنها ۳۲۰ هزار نفر است. این دختران شانس ازدواج برای همسر اول شدن کمی دارند. اما با جا افتادن فرهنگ تعدد زوجات می‌توانند ازدواج کنند. نتیجه طبیعی این آمار و وضعیت مطالعه میدانی ما این است که بهترین راهکار برای ازدواج پیردختران و یا بیوه‌ها و مطلقه‌ها رواج تعدد زوجات است.
این در حالیست که باتوجه به گزارش‌های رسمی دادگاه و حتی مشاورین و روانشناسان اجتماعی دلیل بسیاری از طلاق‌های امروزی گرایش مرد به زن دیگری و یا ازدواج مجدد و یا ازدواج موقت مرد است که زندگی را به مرحله بن‌بست کشانده‌است و زوجین تصمیم به جدایی از یکدیگر گرفته‌اند.
یک گروه اینترنتی که چند همسری را شایسته و درست می‌داند در ترویج این عمل نوشته‌اند: زنی که به مرد خود غیرت داشته باشد و مانع تعدد زوجات همسرش شود، خودخواه است. ما معتقدیم ریشه بسیاری از طلاقها همین بی‌توجهی به فرهنگ تعدد زوجات و بی‌توجهی به جامعه دختران و زنان مجرد هست. با مراجعه به دادگاه‌ها درمی یابید که بسیاری مردان ما در اثر دلباختگی به یک زن یا دختر دیگر دارند از همسر اولش جدا می‌شود، در حالیکه اگر فرهنگ تعدد زوجات جا می‌افتاد، او همسر اولش را رها نمیکرد، بلکه همسر دیگری به زندگانی‌اش اضافه می‌کرد.
در قوانین فعلی ایران و دیگر کشورهای مسلمان در برخی از کشورهای مسلمان از جمله تونس و ترکیه چندهمسری ممنوع است.
در مصر مردان متاهلی که خواستار ازدواج‌های متعدد هستند، باید همسرانشان را در این مورد آگاه بسازند. براساس این قانون همچنین زنان حق دارند که یک سال پس از باخبر شدن این موضوع، درخواست طلاق کنند.
در ایران، اگرچه در فقه اسلامی محدودیتی بجز شرط عدالت برای ازدواج مجدد تا چهار همسر، برای مردان دیده نشده است اما در سال ۵۳ و با تصویب ماده ۱۶ قانون حمایت از خانواده، این موضوع به کلی دگرگون شد به طوریکه قانون، اصل را بر ممنوعیت ازدواج مجدد مردان قرار داده و مقرر کرده است که مرد نمی‌تواند با داشتن زن، همسر دوم اختیار کند مگر در موارد زیر:
رضایت همسر اول
عدم قدرت همسر اول به ایفای وظایف زناشویی
عدم تمکین زن از شوهر
ابتلاء زن به جنون یا امراض صعب‌العلاج
محکومیت زن به حبس بیش از شش ماه
ابتلاء زن به هر گونه اعتیاد مضر
ترک زندگی خانوادگی از طرف زن
عقیم بودن زن
غایب مفقودالاثر شدن زن
در بندهای دوم تا نهم این ماده قانونی، موضوعاتی مطرح شده که ازدواج مجدد مرد به واسطه آن طبیعی به نظر می‌رسد اما اگر زوجه مشکلی نداشته باشد، بیمار نباشد، محبوس و مجنون هم نباشد، بچه دار هم شده باشد، در این صورت، تنها راه مرد برای ازدواج مجدد یا متعه اخذ رضایت همسر اول و کسب اجازه از دادگاه است.
البته احراز تحقق بندهای دوم تا نهم هم با دادگاه است و اگر دادگاه آن را احراز نکند، اجازه ازدواج مجدد را به مرد نخواهد داد.
باید بدانید پدر خانواده تکیه گاهی است که اگر فرو ریزد، نسلی را دچار مشکل می کند، بنابر این کسانی می توانند به تعدد زوجات اقدام کنند که قدرت جسمی، مالی و عقلی بالایی داشته باشند تا بتوانند بین زنان متعدد خود عدالت را رعایت کنند.
4 دیدگاه در “چرا مردان به داشتن همسر دوم گرایش پیدا می‌کنند؟”